Autism Diagnostic Observation Schedule, Second Edition (ADOS-2)

Efnisorð

  • Einhverfa
  • Hegðun
  • Greining

Stutt lýsing

  • Tegund: Áhorf og staðlað mat fagaðila á fullorðnum, unglingum og börnum allt niður í 12 mánaða aldur þar sem grunur er um einhverfu
  • Fjöldi atriða: Breytilegur eftir einingum – athafnir eru á bilinu 10 til 15 talsins og atriði til að kóða á bilinu 29 til 41 
  • Metur: Hálfstaðlað matstæki sem hannað er til að kalla fram og meta félagslega hegðun og samskipti hjá einstaklingum þegar grunur er um röskun á einhverfurófi. Við athugunina er boðið upp á athafnir sem valdar eru út frá aldri og/eða færni einstaklingsins til að tjá sig með tali. Þetta er gert með því að velja viðeigandi einingu (module) en þær eru alls fimm talsins og taka mið af aldri og máltjáningu
  • Svarkostir: Í flestum tilvikum skorar fagaðili hegðun á fjögurra punkta kvarða frá 0 (þegar engin merki eru um frávik í hegðun, eins og þau eru skilgreind í viðkomandi atriði) til 3 (þegar mikil áberandi frávik eru í hegðun, eins og skilgreind í viðkomandi atriði)
  • Heildarskor: Atriði eru í grunninn skoruð með þeim hætti sem greinir frá að ofan, en ákveðin atriði eru skoruð með þar til gerðri formúlu. Formúlur per einingu geta verið fleiri en tvær, sem þá miða við ólíkan aldur og máltjáningu. Samanburðarskor má reikna sem vitna um alvarleika einkenna. Fyrir börn og fullorðna eru skor sett fram á formi talna þar sem 1–2 stig er sagt vitna um lágmarks einhverfueinkenni, 3–4 = væg einkenni, 5–7 = miðlungs einkenni og skor á bilinu 8–10 = mikil einkenni. Fyrir smábörn eru niðurstöður settar fram á formi orða – hvort einkenni sem koma fram bendi sennilega ekki til einhverfu, bendi líklega til einhverfu eða bendi sterklega til einhverfu.  

Íslensk þýðing

  • Ekki ljóst

 

Próffræðilegir eiginleikar

Áreiðanleiki: Ekkert fannst.
Réttmæti: Ekkert fannst.
   

 

Heimildir

Upprunaleg heimild:

  • Lord, C., Rutter, M., Goode, S., Heemsbergen, J., Jordan, H., Mawhood, L., & Schopler, E. (1989). Autism Diagnostic Observation Schedule (ADOS) [Database record]. APA PsycTests.
    https://doi.org/10.1037/t54175-000
  • Lord C., Rutter M., DiLavore P. C., Risi S., Gotham K., Bishop S. (2012). Autism diagnostic observation schedule, second edition. Torrance, CA: Western Psychological Services.

Próffræðigreinar:

  • Ekkert fannst

Dæmi um birtar greinar:

  • Jonsdottir, S. L., Saemundsen, E., Gudmundsdottir, S., Haraldsdottir, G. S., Palsdottir, A. H., & Rafnsson, V. (2020). Implementing an early detection program for autism in primary healthcare: Screening, education of healthcare professionals, referrals for diagnostic evaluation, and early intervention. Research in Autism Spectrum Disorders, 77, 101616.  https://doi.org/10.1016/j.rasd.2020.101616
  • 1. Jonsdottir, S. L., Saemundsen, E., Jonsson, B. G., & Rafnsson, V. (2022). Validation of the Modified Checklist for Autism in Toddlers, Revised with Follow-up in a Population Sample of 30-Month-Old Children in Iceland: A Prospective Approach. Journal of autism and developmental disorders, 52(4), 1507–1522. https://doi.org/10.1007/s10803-021-05053-1
  • Arnardóttir, Á. Á., Guðmundsdóttir, L. Á., Hannesdóttir, D. K., Halldórsson, F., Auðardóttir, H., & Sveinbjörnsdóttir, B. (2023). A Pilot Study on the FEST program–Friendship and Emotional Skills Training for Children on the Autism Spectrum. Journal of Autism and Developmental Disorders, 1-10. 
    https://doi.org/10.1007/s10803-023-06099-z

Nemendaverkefni:

  • ADOS: Baldvin Logi Einarsson. (2012). Áhrif ADHD á aðlögunarfærni hjá börnum með röskun á einhverfurófi [óútgefin BS ritgerð]. Skemman. http://hdl.handle.net/1946/11886
  • Thelma Rún van Erven. (2017). Hækkandi algengi einhverfurófsraskana á Íslandi. Tengsl tölulegra niðurstaðna ADOS-2 og einstakra greiningarflokka [óútgefin cand. psych ritgerð]. Skemman. http://hdl.handle.net/1946/27865 

 

Reglur um notkun

  • Höfundarréttarvarið og leyfisskylt, sjá hér
  • Athuga að matið er oft gert samhliða ADI-R
  • Notkun krefst umfangsmikillar reynslu og þekkingar á einhverfu ásamt sérstakrar þjálfunar

Aðrar útgáfur

  • Autism Diagnostic Interview (upprunaleg útgáfa)

Síðast uppfært

  • 12/2023
Til baka í Matstækjaskrá